TP Hồ Chí Minh rà soát tổng thể quy hoạch Metro

Tái cấu trúc mạng lưới Metro

Ngày 30/5, Ban Chỉ đạo Phát triển hệ thống mạng lưới đường sắt đô thị TP Hồ Chí Minh ban hành Thông báo số 01-TB/BCĐ với nhiều chỉ đạo quan trọng. Đến ngày 9/6, Chủ tịch UBND TP Hồ Chí Minh đã có ý kiến cụ thể về việc thực hiện các nội dung trọng tâm, yêu cầu các sở, ngành khẩn trương phối hợp triển khai. Đáng chú ý, định hướng mới nhấn mạnh việc điều chỉnh toàn diện quy hoạch hệ thống metro, phù hợp với bối cảnh sáp nhập hành chính và phát triển không gian đô thị trong 30 năm tới.

Sở Xây dựng được giao nhiệm vụ chủ trì, phối hợp cùng các sở ngành rà soát tổng thể toàn bộ mạng lưới đường sắt đô thị hiện nay. Việc rà soát không chỉ mang tính kỹ thuật mà còn nhằm cập nhật mô hình phát triển mới trong trường hợp địa giới hành chính được mở rộng, sáp nhập thêm các địa phương như Bình Dương và Bà Rịa – Vũng Tàu.

Cơ sở của việc điều chỉnh là các chiến lược quy hoạch tổng thể đến năm 2030 và tầm nhìn đến năm 2050, bao gồm cả quy hoạch chung toàn TP Hồ Chí Minh đến năm 2040 (tầm nhìn 2060). Trong đó, mạng lưới metro sẽ không tách rời các quy hoạch hạ tầng kỹ thuật và không gian ngầm, hướng đến một hệ thống giao thông tích hợp, đa phương thức, hiện đại.

Rút ngắn thủ tục đầu tư

Một trong những điểm nhấn đáng chú ý là chỉ đạo rút ngắn tối đa thời gian thực hiện các thủ tục đầu tư cho các dự án metro, tích hợp hiệu quả với các phương tiện khác như xe buýt, đường bộ và đường thủy. Điều này không chỉ nhằm thúc đẩy tiến độ mà còn giúp giảm chi phí xã hội và tạo sức lan tỏa về kinh tế.

UBND Thành phố cũng yêu cầu xây dựng kế hoạch triển khai toàn diện, linh hoạt sử dụng cơ chế đặc thù theo Nghị quyết 188/2025/QH15, bảo đảm hài hòa lợi ích giữa Nhà nước – nhà đầu tư – xã hội. Đặc biệt, các chính sách thuộc thẩm quyền Thành phố sẽ được rà soát, hoàn thiện để trình HĐND Thành phố ban hành kịp thời.

Về nguồn lực tài chính, Sở Tài chính được giao nhiệm vụ xây dựng đề án huy động vốn đầu tư phát triển metro, trên cơ sở định hướng từ Kết luận số 49-KL/TW của Bộ Chính trị. Các hình thức huy động được tính đến bao gồm: đối tác công tư (PPP), vốn ngoài ngân sách, quỹ đầu tư riêng và các nguồn vốn hợp pháp khác.

Cùng với đó, Thành phố sẽ lập kế hoạch bố trí vốn đầu tư công trung hạn cho các giai đoạn 2026–2030 và 2031–2035, đảm bảo tính liên tục và đồng bộ với lộ trình phát triển các tuyến metro.

Sở Nội vụ chủ trì nghiên cứu mô hình quản trị vận hành metro phù hợp, có thể giao cho doanh nghiệp tư nhân đầu tư và khai thác thay vì chỉ dựa vào đơn vị nhà nước. Việc tham khảo kinh nghiệm quốc tế và phân tích mô hình thành công sẽ là cơ sở để xây dựng phương án đề xuất trình UBND Thành phố, từ đó kiến nghị Ban Chỉ đạo thông qua.

Tuyến Metro số 1 Bến Thành - Suối Tiên.

Công tác giải phóng mặt bằng xong trước 2028

Sở Nông nghiệp và Môi trường được giao xây dựng mô hình tổ chức đủ thẩm quyền để triển khai hiệu quả công tác bồi thường, hỗ trợ, tái định cư. Trong bối cảnh TP Hồ Chí Minh vận hành mô hình chính quyền 2 cấp, không còn cấp huyện, yêu cầu đặt ra là phân công rõ ràng theo phương châm "6 rõ": rõ người, rõ việc, rõ thời gian, rõ trách nhiệm, rõ sản phẩm, rõ thẩm quyền.

Mục tiêu được nhấn mạnh là hoàn thành bàn giao mặt bằng sạch cho các dự án metro chậm nhất vào năm 2028, bảo đảm tiến độ triển khai. Đồng thời, Thành phố yêu cầu công khai toàn bộ quá trình, xây dựng phương án đền bù hợp lý, đảm bảo quyền lợi người dân bị ảnh hưởng, từ đó tạo sự đồng thuận xã hội./.