Nền kinh tế số 2 thế giới bất ngờ săn lùng hàng trăm nghìn tấn hàng này từ Việt Nam: xuất khẩu tăng hơn 100%, sản lượng 20 triệu tấn/năm

Theo số liệu Tổng cục Hải quan, 4 tháng đầu năm 2025, Việt Nam xuất khẩu hơn 3,4 triệu tấn gạo, đạt kim ngạch 1,76 tỷ USD, tăng 8,1% về lượng nhưng giảm 13,3% về giá trị so với cùng kỳ năm 2024. Nguyên nhân là do giá xuất khẩu bình quân giảm khoảng 20%, xuống còn khoảng 517 USD/tấn. Tuy nhiên, từ cuối tháng 4, giá đã có dấu hiệu phục hồi trở lại.

Philippines tiếp tục là thị trường xuất khẩu gạo lớn nhất của Việt Nam với mức nhập khẩu ổn định từ 3 - 4 triệu tấn mỗi năm. Dự báo năm 2025, nước này sẽ nhập khoảng 4,35 triệu tấn gạo từ Việt Nam.

Bờ Biển Ngà là thị trường xuất khẩu gạo lớn thứ hai của Việt Nam trong kỳ với 210 triệu USD, tăng tới 173% so với cùng kỳ năm trước. 

Đáng chú ý, Trung Quốc bất ngờ tăng mạnh nhập khẩu gạo từ Việt Nam với gần 130 nghìn tấn gạo, trị giá 67 triệu USD trong tháng 4. Tính chung 4 tháng đầu năm, thị trường này mua hơn 360 nghìn tấn gạo từ Việt Nam, tương đương 182 triệu USD, tăng mạnh 114% về lượng và tăng 31% về kim ngạch. Giá xuất khẩu giảm 12% so với cùng kỳ.

Hiện, chỉ có khoảng 20 doanh nghiệp Việt Nam được phép xuất khẩu gạo sang thị trường này (trong tổng số khoảng 200 doanh nghiệp đã được cấp phép).

Đánh giá về triển vọng xuất khẩu gạo trong thời gian tới, đại diện Bộ Công Thương cho biết, dù thị trường thế giới có nhiều biến động nhưng gạo Việt Nam vẫn giữ được lợi thế cạnh tranh nhờ chất lượng ổn định và khả năng thích ứng cao của doanh nghiệp trong nước. Trong bối cảnh nguồn cung từ các nước xuất khẩu lớn như Ấn Độ và Thái Lan có thể bị ảnh hưởng bởi thời tiết và chính sách điều hành, Việt Nam cần chủ động bám sát diễn biến thị trường để đưa ra chiến lược điều hành linh hoạt, đồng thời tiếp tục mở rộng thị trường, khai thác tốt các thị trường mới nổi.

Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) dự báo, xuất khẩu gạo năm 2025 có thể chỉ đạt 7,5 triệu tấn, giảm so với mức kỷ lục hơn 9 triệu tấn năm 2024. Sản lượng gạo xuất khẩu có thể giảm, nhưng nếu tăng được lượng gạo ST24, ST25, gạo thơm chất lượng cao, thì ngoại tệ mang về vẫn tích cực.

Theo dự báo mới nhất từ Bộ Nông nghiệp Mỹ (USDA), Việt Nam có khả năng nhập khẩu tới 4 triệu tấn gạo trong năm 2025, qua đó vươn lên vị trí thứ 2 trong danh sách các quốc gia nhập khẩu gạo lớn nhất thế giới, chỉ sau Philippines. 

Ở chiều ngược lại, Việt Nam cũng sẽ vượt qua Thái Lan trở thành nước xuất khẩu gạo lớn thứ 2 thế giới trong năm 2025. Việt Nam ước xuất khẩu đến 7,9 triệu tấn gạo so với 7 triệu tấn của Thái Lan và Ấn Độ lên tới 24 triệu tấn. Sự vươn lên của hạt gạo Việt Nam nhờ nhu cầu cao từ thị trường truyền thống Philippines và việc quay trở lại của các nhà nhập khẩu Trung Quốc.