Làm dự án "quốc gia đại sự": Việt Nam cần gần 4.000 nhân lực tinh hoa

Cần gần 4.000 nhân lực cho 2 nhà máy điện hạt nhân

Phát triển điện hạt nhân, xây dựng nhà máy điện hạt nhân được đánh giá là vấn đề lớn, đại sự quốc gia, đồng thời là vấn đề khó, nhạy cảm, nên cần có sự tập trung, đầu tư công sức, trí tuệ tương xứng và phải huy động cả hệ thống chính trị vào cuộc.

Tập đoàn Điện lực Việt Nam (EVN) được giao làm chủ đầu tư Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1. Tập đoàn Công nghiệp năng lượng quốc gia (Petrovietnam - PVN) được giao làm chủ đầu tư của Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2.

Mới đây, Phó Thủ tướng Lê Thành Long ký Quyết định số 1012/QĐ-TTg ngày 26/5/2025 phê duyệt Đề án "Đào tạo, bồi dưỡng nguồn nhân lực phục vụ phát triển điện hạt nhân đến năm 2035".

Mục tiêu của Đề án là đến năm 2030, đáp ứng nhu cầu nguồn nhân lực phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2. Trong đó ưu tiên lựa chọn sinh viên đã tốt nghiệp cùng nhóm ngành để cử đi đào tạo, bồi dưỡng chuyên ngành điện hạt nhân có cam kết về phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 theo từng giai đoạn cụ thể; lựa chọn, cử sinh viên đang học năm thứ nhất, thứ hai tại các cơ sở đào tạo trong nước đi học tại nước ngoài có cam kết về phục vụ nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Dự kiến nhu cầu nhân lực cho Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 vào khoảng 1.920 người , trong đó có 1.020 người trình độ đại học (kỹ sư, cử nhân) và 900 người trình độ cao đẳng. Riêng đội ngũ có trình độ đại học được đào tạo mới ở nước ngoài là 320 người.

Đối với Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 2, tổng nhu cầu nhân lực ước khoảng 1.980 người , bao gồm 1.050 người có trình độ đại học và sau đại học, cùng 930 người trình độ cao đẳng. Trong đó, 350 người trình độ đại học và sau đại học sẽ được đào tạo mới tại nước ngoài.

Về công tác bồi dưỡng và cập nhật kiến thức cho đội ngũ cán bộ quản lý nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2, Đề án đặt mục tiêu đến năm 2030 tổ chức bồi dưỡng, thực tập ngắn hạn các kỹ năng chuyên sâu về quản trị và vận hành nhà máy điện hạt nhân cho khoảng 700 lượt cán bộ, công chức, viên chức và chuyên gia đang công tác tại các bộ, ngành, cơ sở đào tạo, nghiên cứu liên quan đến điện hạt nhân.

Đồng thời, khoảng 450 giảng viên, nghiên cứu viên và kỹ thuật viên đang tham gia giảng dạy tại các trường đại học, cao đẳng và viện nghiên cứu có chuyên ngành điện hạt nhân cũng sẽ được cập nhật kiến thức chuyên môn.

Về đào tạo đội ngũ giảng viên chuyên ngành phục vụ công tác đào tạo nguồn nhân lực cho hai nhà máy, Đề án hướng đến mục tiêu đào tạo khoảng 120 giảng viên, bao gồm 80 thạc sĩ và 40 tiến sĩ, nhằm bổ sung lực lượng giảng dạy cho các cơ sở giáo dục được giao nhiệm vụ đào tạo và bồi dưỡng nhân lực phục vụ cho các nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2.

Phát triển điện hạt nhân là động lực kinh tế cho Ninh Thuận

Theo kịch bản vận hành nhà máy điện hạt nhân do Bộ Công thương công bố, theo kịch bản cơ sở, nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 (2x1.200 MW) sẽ vận hành giai đoạn 2031 - 2035 còn nhà máy thứ 2 (2×1.200 MW) sẽ vận hành giai đoạn 2036 - 2040.

Đối với kịch bản cao, cả hai nhà máy tại tỉnh Ninh Thuận sẽ cùng vận hành giai đoạn 2031 - 2035. Tổng công suất hai nhà máy dự kiến đạt 4.800 MW, cao hơn 800 MW so với kế hoạch năm 2009.

Quy hoạch tỉnh Ninh Thuận thời kỳ 2021 - 2030, tầm nhìn đến năm 2050 xác định dự án điện hạt nhân sẽ trở thành động lực tăng trưởng mới cho nền kinh tế, tăng thu ngân sách.

Tỉnh xác định việc triển khai dự án điện hạt nhân không chỉ là động lực quan trọng thúc đẩy tăng trưởng kinh tế mà còn mở ra cơ hội để hình thành và phát triển nhiều ngành kinh tế mũi nhọn.

Theo đó, dự án sẽ góp phần tạo đà phát triển mạnh mẽ cho các lĩnh vực công nghiệp, xây dựng, dịch vụ, kinh tế biển và các ngành công nghiệp phụ trợ như sản xuất thiết bị kỹ thuật cao, vật liệu xây dựng, công nghiệp năng lượng tái tạo.

Trên cơ sở đó, Ninh Thuận định hướng trở thành Trung tâm năng lượng sạch, năng lượng tái tạo của cả nước; Trung tâm dịch vụ công nghiệp, dịch vụ năng lượng tái tạo liên vùng; Tổ hợp công nghiệp, chế tạo xanh, công nghiệp phụ trợ; (Trung tâm công nghiệp xanh NetZero;Trung tâm sản xuất chip bán dẫn, công nghệ trí tuệ AI và Trung tâm dữ liệu quốc gia, khu vực, thế giới.

Việc triển khai dự án điện hạt nhân không chỉ mang ý nghĩa chiến lược về năng lượng mà còn mở ra nhiều cơ hội phát triển toàn diện cho tỉnh. Dự án góp phần thu hút du lịch khoa học, du lịch nghiên cứu; thúc đẩy phát triển hạ tầng và dịch vụ hỗ trợ; phát triển các ngành dịch vụ công nghệ cao, bao gồm đào tạo, nghiên cứu, bảo trì, vận hành thiết bị cũng tạo ra các cơ hội phát triển mới; phát triển hạ tầng đường giao thông nội tỉnh và kết nối liên vùng.

Đồng thời, dự án còn thúc đẩy phát triển nguồn nhân lực chất lượng cao, thu hút đội ngũ công nhân, kỹ sư và chuyên gia trong lĩnh vực năng lượng, góp phần gia tăng dân số cơ học tại địa phương.

Cùng với đó, dự án hình thành hệ sinh thái giáo dục – đào tạo, gồm các trường đại học, cao đẳng và trung tâm dạy nghề chuyên sâu, nhằm đáp ứng nhu cầu lao động kỹ thuật cao trong ngành hạt nhân và các ngành công nghiệp phụ trợ, góp phần chuyển dịch cơ cấu nghề nghiệp, từ lao động phổ thông sang các lĩnh vực kỹ thuật, công nghệ cao, hướng đến phát triển kinh tế tri thức.