Việt Nam sắp có thêm 1 ngôn ngữ dạy trong chương trình GDPT, trước mắt sẽ thí điểm ở biên giới

Thông tin từ website Bộ Giáo dục và Đào tạo, ngày 02/6 vừa qua, Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn đã tiếp Đại sứ Đặc mệnh toàn quyền nước Cộng hòa dân chủ nhân dân Lào tại Việt Nam Khamphao Ernthavanh.

Bộ trưởng Nguyễn Kim Sơn cũng cho biết, Bộ Giáo dục và Đào tạo đang chuẩn bị các điều kiện để có thể đưa tiếng Lào thành một trong 8 ngoại ngữ được giảng dạy tại các trường phổ thông của Việt Nam; bước đầu sẽ triển khai thí điểm cho học sinh khu vực biên giới, sau đó, khi chuẩn bị đủ nguồn về giáo viên thì mới mở rộng. Bộ trưởng mong phía Lào tiếp tục hỗ trợ, đặc biệt là những nội dung liên quan đến sách giáo khoa, dạy tiếng, bồi dưỡng giáo viên, triển khai Đề án “Đưa nội dung các sản phẩm của công trình lịch sử quan hệ đặc biệt hai nước Việt Nam - Lào, Lào - Việt Nam vào giảng dạy tại các trường học hai nước”.

Những điều thú vị về tiếng Lào

Tiếng Lào không chỉ mang nét đặc trưng riêng về âm thanh và chữ viết, mà còn ẩn chứa nhiều điều thú vị phản ánh bản sắc văn hóa độc đáo của đất nước “Triệu Voi”. Một trong những điểm gây ấn tượng đầu tiên với người học là bảng chữ cái Lào. Chữ Lào có nguồn gốc từ chữ Khmer cổ, bao gồm 33 phụ âm, 28 nguyên âm và 4 dấu thanh. Khi nhìn vào văn bản tiếng Lào, nhiều người có thể bị “choáng” vì các ký tự uốn lượn, không có dấu cách giữa các từ, mà chỉ ngắt câu bằng dấu câu.

Về mặt phát âm, tiếng Lào có 6 thanh điệu, nhiều hơn tiếng Việt nên người học phải luyện nghe và nói cực kỳ tinh tế để tránh “lệch nghĩa”. Ví dụ, một từ phát âm sai thanh điệu có thể dẫn đến hiểu nhầm nghiêm trọng. Tuy nhiên, khi đã quen, người học sẽ cảm nhận được sự mềm mại, chậm rãi trong cách người Lào giao tiếp, bởi họ thường kết thúc câu bằng từ cảm thán dễ thương như “ເນາະ (nó)” hoặc “ດີບໍ (đi bo)” – tương đương “nhé” hoặc “được không” trong tiếng Việt.

Một điều thú vị nữa là sự tương đồng và gần gũi giữa tiếng Lào và tiếng Thái. Khoảng 70–80% từ vựng tiếng Lào có thể hiểu được nếu bạn biết tiếng Thái, vì cả hai đều thuộc nhóm ngôn ngữ Tai–Kadai. Điều này khiến nhiều bạn trẻ Việt học tiếng Lào cảm thấy “nhân đôi lợi ích”: học một ngôn ngữ nhưng có thể hiểu và giao tiếp ở hai quốc gia. Hơn thế, người Lào sử dụng nhiều từ vay mượn từ tiếng Pali và Phạn đặc biệt trong ngôn ngữ tôn giáo khiến tiếng Lào trở nên sâu sắc và mang hơi thở tâm linh.

Không thể không nhắc đến văn hóa ẩn trong ngôn ngữ. Cách chào hỏi, xưng hô hay từ ngữ thể hiện sự tôn trọng trong tiếng Lào đều toát lên nét hiền hòa, khiêm nhường của người dân nơi đây. Chẳng hạn, khi chào nhau, người Lào thường kèm theo cử chỉ chắp tay gọi là “nop” cùng câu “Sabaidee” mang nghĩa “Chúc bạn an lành”. Chỉ riêng từ “sabaidee” đã đủ để thấy tiếng Lào là ngôn ngữ của sự trìu mến và thanh bình.

Với những nét độc đáo về cấu trúc, phát âm, văn hóa và sự gần gũi với tiếng Thái – tiếng Lào đang dần trở thành lựa chọn thú vị cho những người yêu ngôn ngữ, muốn khám phá khu vực Đông Nam Á và đặc biệt là thắt chặt tình hữu nghị Việt – Lào.

Việt Nam đang dạy những ngôn ngữ nào trong chương trình GDPT?

Hiện nay, chương trình giáo dục phổ thông tại Việt Nam đang triển khai giảng dạy nhiều ngôn ngữ khác nhau nhằm đáp ứng xu thế hội nhập và mở rộng cơ hội học tập, làm việc cho học sinh trong tương lai. Trong đó, tiếng Anh là môn ngoại ngữ bắt buộc từ lớp 3 đến lớp 12 và được coi là ngôn ngữ phổ biến nhất trong hệ thống giáo dục phổ thông. Ngoài ra, học sinh cũng có thể lựa chọn học ngoại ngữ  theo hình thức tự chọn, với các ngôn ngữ hiện đang được giảng dạy bao gồm: tiếng Trung Quốc, tiếng Nhật, tiếng Hàn, tiếng Pháp, tiếng Đức và tiếng Nga. Các môn ngoại ngữ này được triển khai tùy theo điều kiện về đội ngũ giáo viên, cơ sở vật chất của từng trường và nhu cầu của học sinh. 

Đặc biệt, theo định hướng mở rộng và tăng cường hợp tác khu vực, tiếng Lào dự kiến cũng sẽ được đưa vào giảng dạy trong thời gian tới, đánh dấu bước tiến mới trong việc phát triển chương trình ngoại ngữ đa dạng, phù hợp với tình hình kinh tế - xã hội và quan hệ quốc tế của Việt Nam. 

Việc mở rộng danh mục ngôn ngữ giảng dạy không chỉ giúp học sinh nâng cao năng lực ngoại ngữ, mà còn góp phần thúc đẩy giao lưu văn hóa, kinh tế và ngoại giao với các quốc gia đối tác quan trọng. Đây là một bước đi tích cực, thể hiện tầm nhìn dài hạn của ngành giáo dục trong việc chuẩn bị nguồn nhân lực chất lượng cao cho thời kỳ hội nhập sâu rộng.

Tổng hợp