Phó Chủ tịch MoMo: "Nghị quyết 68 xóa bỏ cơ chế xin-cho, mở rộng không gian cho tư nhân phát triển"

Tại tọa đàm "Gỡ điểm nghẽn thể chế, khơi thông nguồn lực tư nhân", ông Nguyễn Bá Diệp chia sẻ góc nhìn của doanh nghiệp tư nhân trong lĩnh vực công nghệ về Nghị quyết 68 – phát triển kinh tế tư nhân.

Theo Phó Chủ tịch MoMo, Nghị quyết 68 mang lại cảm giác "được lắng nghe" cho cộng đồng doanh nghiệp khi bao quát nhiều khía cạnh từ vĩ mô đến vi mô.

"Nghị quyết là cú sốc đối với doanh nghiệp khoa học, công nghệ. Lần đầu tiên, những ý kiến góp ý chính sách từ doanh nghiệp được tiếp thu rõ rệt, mang lại cảm giác được ghi nhận và tự hào", ông nói.

Theo lãnh đạo MoMo, hai nội dung đặc biệt thiết thực với nhóm doanh nghiệp công nghệ, đổi mới sáng tạo là việc xóa bỏ điều kiện kinh doanh, đơn giản hóa thủ tục hành chính và cải thiện khả năng tiếp cận vốn.

Dẫn chứng điều này, ông cho biết, nhiều dịch vụ công nghệ hiện nay chưa có khung pháp lý rõ ràng, khiến doanh nghiệp hoạt động trong tình trạng "khoảng trống luật pháp". Chẳng hạn như MoMo hiện chịu sự quản lý đồng thời của 5 bộ ngành, với yêu cầu và cách tiếp cận không đồng nhất

"Việc Nghị quyết khẳng định rõ 'doanh nghiệp được làm những gì pháp luật không cấm' và xóa bỏ cơ chế xin - cho là động thái tích cực. Điều này giúp mở rộng không gian cho doanh nghiệp đổi mới sáng tạo", ông Diệp nói.

Đồng thời, ông Diệp cũng phân tích về sự tác động của Nghị quyết đến khía cạnh giảm chi phí cho thủ tục tuân thủ và tăng cơ chế để tiếp cận vốn.

Cụ thể, dựa trên kinh nghiệm thực tế, lãnh đạo này cho rằng, nguồn lực dành cho thủ tục tuân thủ theo quy định riêng của các Bộ cũng là một điểm nghẽn đối với doanh nghiệp. Đơn cử, tại MoMo, doanh nghiệp phải bố trí 5 nhân sự toàn thời gian chỉ để làm báo cáo cho các cơ quan quản lý, tương đương khoảng 100 triệu đồng mỗi tháng.

"Do đó, việc Nghị quyết đặt mục tiêu giảm chi phí tuân thủ là rất đáng hoan nghênh", ông nói. Điều này giúp doanh nghiệp có thể tập trung nguồn lực vào nghiên cứu, phát triển sản phẩm chất lượng cao mang đến nhiều lợi ích cho cộng đồng.

Bên cạnh đó, một thực tế khác được chỉ ra, doanh nghiệp đổi mới sáng tạo thường không có tài sản thế chấp, chỉ có sở hữu trí tuệ. Theo ông, chính sách hiện nay đã cởi mở hơn, cho phép doanh nghiệp tiếp cận vốn dễ dàng hơn, giảm phụ thuộc vào các quỹ đầu tư rủi ro hoặc quỹ nước ngoài.

"Nếu cơ chế mới cho phép mở thêm các kênh tiếp cận vốn trên sàn chứng khoán hoặc các phương thức tương tự sẽ tạo điều kiện tốt cho doanh nghiệp phát triển", ông Diệp cho biết.

Không chỉ đánh giá cao Nghị quyết 68 về phát triển kinh tế tư nhân, ông Diệp – dưới góc nhìn của một doanh nghiệp công nghệ cũng chia sẻ ba đề xuất giúp khu vực tư nhân phát triển bền vững.

Đầu tiên là thay đổi cách tiếp cận giữa Nhà nước và doanh nghiệp. "Chúng ta hay nói Nhà nước có vai trò đồng hành. Nhưng tôi mong cách tiếp cận nên là: Nhà nước là bố, doanh nghiệp là con", ông Diệp ví von. Lý giải, ông cho rằng khi vai "bố - con", Nhà nước có trách nhiệm, có sự nâng đỡ, có sự bao dung khi sai và có định hướng đúng. Mối quan hệ như vậy sẽ thúc đẩy doanh nghiệp phát triển mạnh mẽ hơn.

Bên cạnh đó, cần có một đầu mối giải quyết các vấn đề liên ngành. Với một sản phẩm mới, doanh nghiệp thường phải làm việc cùng lúc với nhiều bộ ngành. Ông Diệp đề xuất có một cơ quan đầu mối chuyên trách các vấn đề liên quan đến đổi mới sáng tạo hoặc kinh tế tư nhân – tương tự như mô hình của Hàn Quốc hay các nước phát triển.

Cuối cùng, một trong những yếu tố then chốt đối với sự phát triển của doanh nghiệp, theo ông Nguyễn Bá Diệp, là chính sách thu hút và giữ chân nhân sự chất lượng cao. Ông cho biết, hiện nay phần lớn nguồn nhân lực có trình độ tại Việt Nam là người Việt từng làm việc ở nước ngoài hoặc chuyên gia ngoại quốc. Tuy nhiên, các rào cản về thủ tục hành chính, thuế và điều kiện sống cho gia đình đang khiến nhiều người e ngại khi quyết định quay về làm việc lâu dài.

"Làm sao để tạo ra cơ chế giúp họ dễ dàng nhập cảnh, được hỗ trợ về thuế và có môi trường sống đủ tốt cho cả gia đình, để họ yên tâm quay về đóng góp?", ông đặt vấn đề.

Chia sẻ thực tế tại MoMo, ông Diệp cho biết công ty hiện không chỉ mời các chuyên gia Việt kiều mà còn tuyển dụng cả nhân sự nước ngoài. Tuy nhiên, khi thực hiện chính sách ESOP (chia sẻ quyền sở hữu cổ phần) cho các nhân sự này, ông cho biết có những bất cập chưa phù hợp với thực tiễn.

"Chỉ với khoản ESOP trị giá 10 triệu đồng, hệ thống vẫn xem đó là đầu tư nước ngoài. Quy trình xử lý tương tự như một khoản rót vốn 200 triệu USD, có thể kéo dài đến một năm chưa hoàn tất", ông nói, đồng thời nhấn mạnh đây không phải vấn đề phức tạp nếu có chính sách thông thoáng hơn.

Theo ông, việc đơn giản hóa quy trình, kết hợp với ưu đãi thuế và hỗ trợ môi trường sống cho gia đình người lao động, không chỉ giúp thu hút nhân tài mà còn tạo động lực phát triển lâu dài cho nền kinh tế Việt Nam.