“Không đỉnh cao nào là vĩnh cửu”: Cựu lập trình viên Huawei thất nghiệp làm công nhân vệ sinh – Nghề nghiệp nào cũng đáng được tôn trọng, hãy mạnh mẽ sống!

Trên đường phố của một khu dân cư ở Bắc Kinh, có một công nhân vệ sinh đang quét đường trông rất khác lạ. Trong ấn tượng của mọi người, công việc này thường được đảm nhiệm bởi những ông già, bà lão, nhưng nhân viên này lại là một người đàn ông trông hiền lành, trí thức và nói chuyện rất duyên dáng. Anh ta trông chẳng giống người có thể làm việc trong lĩnh vực này chút nào.

Quả thực là như vậy. Anh chàng này đã tốt nghiệp thạc sĩ tại một trường đại học danh tiếng ở Bắc Kinh và từng là lập trình viên cho một công ty Internet lớn. Một bản sơ yếu lý lịch như vậy là đủ tốt cho bất kỳ ai để ứng tuyển vào vị trí nào đó trong thị trường nhân lực. Nhưng thực tế lại quá tàn khốc khi những lập trình viên có sơ yếu lý lịch tuyệt vời lại phải chuyển nghề để trở thành công nhân vệ sinh khi đối mặt với khủng hoảng tuổi trung niên.

Cuộc sống giống như tàu lượn siêu tốc, lên và xuống là điều bình thường...

Người ta nói rằng 35 tuổi là một rào cản. Đối với nhiều lập trình viên, khủng hoảng tuổi trung niên ở tuổi 35 là điều họ sợ nhất, và Lao Zhang cũng không ngoại lệ. Là một sinh viên tốt nghiệp thạc sĩ từ một trường đại học danh tiếng, trình độ học vấn ấn tượng của anh không thể thoát khỏi số phận sự nghiệp của một lập trình viên lớn tuổi.

Lao Zhang đã thất nghiệp được ba tháng rồi. Áp lực quá lớn khiến anh cảm thấy khó thở. Sinh ra ở một thị trấn nhỏ, anh biết rằng gia đình mình nghèo và chỉ có học tập mới có thể thay đổi số phận. Năm 18 tuổi, anh được nhận vào học một trường đại học top đầu, và sau đó định cư tại Bắc Kinh bằng chính nỗ lực của mình. Anh ấy cũng đưa bố mẹ về sống cùng.

Vốn dĩ Lao Zhang cho rằng cuộc sống của mình sẽ bình thường và mãn nguyện, nhưng số phận vô thường đã khiến anh phải đối mặt với nguy cơ sinh tồn. Lao Zhang trước đây từng làm việc tại Huawei. 40 ngày trước khi hợp đồng lao động hết hạn, anh nhận được thông báo không gia hạn hợp đồng, điều đó cũng có nghĩa là anh bị sa thải. Khi nghe được tin tức này, đầu óc hoàn toàn trống rỗng. Anh ấy cảm thấy như mình sắp gục ngã khi ngồi trong văn phòng.

Để giữ thể diện, sau khi nhận được tin sa thải, anh ta giả vờ bình tĩnh và thậm chí còn xuống siêu thị ở tầng dưới để mua xúc xích và kem vào ngày hôm đó. Bởi vì Lao Zhang luôn không muốn chấp nhận sự thật mình bị sa thải, anh cảm thấy điều này chắc chắn sẽ khiến cha mẹ mình mất mặt trước họ hàng.

Nhưng sự thật vẫn là sự thật. Sau khi bị sa thải, Lao Zhang về nhà và lặng lẽ kể lại chuyện này với vợ. Không thể làm gì khác để động viên chồng, vợ của Lao Zhang chỉ có thể cùng anh ăn một bữa lẩu cay và tính toán cho tương lai. Theo kế hoạch của Lao Zhang, vì vẫn còn 40 ngày nữa mới chính thức rời khỏi công ty nên anh dự định sẽ dùng một tuần để bàn giao công việc, sau đó sẽ đi phỏng vấn vào tháng cuối.

Vào thời điểm đó, ý tưởng của Lao Zhang rất đơn giản. Anh ấy cảm thấy mình có đủ kỹ năng và khả năng, và sẽ dễ dàng tìm được việc làm khác ngay cả khi bị sa thải. Vì vậy, trong hai tháng đầu tiên thất nghiệp, Lao Zhang đã tìm việc làm trong khi chia sẻ kinh nghiệm bị cho thôi việc trên các kênh trực tuyến.

Anh ấy cảm thấy khá tốt trong hai tháng đầu tiên sau khi thất nghiệp. Cơn đau thắt lưng kéo dài suốt 12 năm do phải ngồi nhiều đã không còn nữa, và giờ đây anh có thời gian để nghỉ ngơi. Anh từng bỏ bê vợ mình vì công việc bận rộn, nhưng giờ đây cuối cùng họ cũng có thời gian vun đắp mối quan hệ. Nhưng chẳng mấy chốc, thực tế đã tát vào mặt anh một cái thật đau.

Trong xã hội ngày nay, có rất nhiều người trẻ có năng lực, chăm chỉ và giàu trí tưởng tượng. Họ mới chỉ ở độ tuổi đôi mươi và Lao Zhang - người đang trong giai đoạn khủng hoảng tuổi trung niên không có bất kỳ lợi thế nào cả. Ngoài ra, Lao Zhang đã từng đầu tư hơn 100.000 nhân dân tệ (khoảng hơn 360 triệu đồng) vào cổ phiếu trước đó, nhưng về cơ bản, anh đã mất toàn bộ số tiền.

Vì vậy, bắt đầu từ tháng thứ ba, tiền thuê nhà hàng tháng là 15.000 nhân dân tệ (khoảng 54 triệu đồng) và tiền an sinh xã hội là 3.000 nhân dân tệ (hơn 108 triệu đồng) khiến anh cảm thấy áp lực rất lớn. "Tiền làm cho thế giới chuyển động." Ba tháng này đã khiến Zhang nhận ra rằng sống sót trong thời gian dài mà không có tiền khó khăn đến thế nào.

Khi còn đi làm, Lao Zhang lo chi trả hầu hết chi phí sinh hoạt trong gia đình, vợ anh chỉ lo một số chi phí sinh hoạt, nhưng giờ anh thậm chí còn không trả được tiền thuê nhà. Nhưng mọi chuyện còn tệ hơn khi Lao Zhang còn đang lo lắng về tiền thuê nhà thì mẹ anh, lúc này đã ngoài bảy mươi tuổi, bị bong gân mắt cá chân khi đang đi xuống cầu thang. Có lẽ nghĩ đến việc con trai mình hiện đang thất nghiệp nên người mẹ vẫn cố chấp nói rằng mình vẫn ổn, không cần phải đến bệnh viện và chỉ cần ở nhà nghỉ ngơi vài ngày.

Hơn nữa, giờ đây Lao Zhang còn phải tiêu tiền tiết kiệm của mẹ mình để mua đồ ăn, điều này khiến anh cảm thấy vô cùng xấu hổ và tổn thương lòng tự trọng. Không còn lựa chọn nào khác, để kiếm sống, Lao Zhang phải buông xuống sự cố chấp của mình và tìm việc làm công nhân vệ sinh trong khu dân cư để tạm thời trang trải cuộc sống. Vào thời điểm đó, bất cứ việc gì có thể làm ra tiền đều rất quý.

Buông bỏ sĩ diện để kiếm sống là điều không phải ai cũng làm được

Nhưng làm sao một công việc kiếm tiền bằng sức lao động chân tay nặng nhọc có thể so sánh với công việc văn phòng nhàn nhã? Lao Zhang bắt đầu làm việc lúc 6:30 sáng và tan làm lúc 9:30 tối. Anh ấy làm việc không nghỉ lễ quanh năm và lương tháng của anh chỉ có 3.000 nhân dân tệ (khoảng hơn 10 triệu đồng).

Công việc này hoàn toàn khác với công việc trước đây của anh, nhưng anh phải tiến lên để kiếm sống. Chỉ sau 1 tuần đầu thử việc, Lao Zhang đã chứng tỏ khả năng học hỏi nhanh của mình. Anh trở nên thành thạo trong việc phân loại rác thải của khu dân cư, dọn dẹp rác thải trên mặt đất, vận chuyển rác thải,... Tất cả đều được thực hiện một cách nhanh chóng, gọn gàng và khoa học.

Cuối cùng, đến khoảng chín giờ sáng, Lao Zhang mới bắt đầu quét dọn hành lang trong khu dân cư. Nhìn người qua đường xách cặp vội vã đi làm, nhìn học sinh tới trường, anh đôi lúc cũng cảm thấy hơi chạnh lòng. Từ việc dọn rác đến quét dọn mọi tầng nhà, Lao Zhang bận rộn suốt cả buổi sáng. Đến trưa, anh vội vã về nhà nấu ăn cho cha mẹ. Mặc dù công việc của một công nhân vệ sinh rất vất vả, nhưng công việc này khiến cho đầu óc anh được thảnh thơi, cuối ngày, Lao Zhang thậm chí còn dư dả thời gian để làm những video kể về công việc dọn vệ sinh của mình.

Khi những video này trở nên nổi tiếng trên mạng xã hội, nhiều người cho rằng việc Lao Zhang chuyển nghề sang làm công nhân vệ sinh chỉ là đang đóng kịch. Họ nói rằng anh ta có thể tìm bất kỳ công việc nào kiếm được 3.000 hoặc 4.000 nhân dân tệ một cách dễ dàng, thay vì trở thành công nhân vệ sinh. Để đáp lại sự nghi ngờ của cư dân mạng, Lão Trương đã công khai thừa nhận rằng anh thực chất là một công nhân vệ sinh và anh thực sự muốn trở thành người truyền cảm hứng.

Trên thực tế, sự nghi ngờ của cư dân mạng không phải là không có lý. Với trình độ học vấn và năng lực của Lao Zhang, sau nhiều năm làm việc, anh hẳn phải có hàng trăm nghìn nhân dân tệ tiền tiết kiệm.

Lao Zhang cho biết, hiện tại anh có 500.000 nhân dân tệ (khoảng 1,8 tỉ đồng) tiền tiết kiệm, nhưng đó là để dành cho những lúc đau ốm, còn hiện tại, thu nhập chủ yếu của anh vẫn dựa vào nghề công nhân vệ sinh. Đây là sự thật.

Theo quan niệm truyền thống, công nhân vệ sinh chủ yếu là phụ nữ nông thôn di cư và công nhân bị sa thải, những người đổi sức lao động lấy mức lương theo giờ thấp. Nhưng trên thực tế, những công việc thuần túy lao động chân tay, bao gồm công nhân vệ sinh, cũng đang có một số thay đổi, có nhiều người đã gạt bỏ lòng tự tôn của mình để kiếm sống và kiếm tiền.

Có một bài đăng rất phổ biến trên mạng cách đây một thời gian, trong đó một người tự nhận là nhân viên của một công ty lớn đã chia sẻ: "Có những người xung quanh tôi đã mất việc tại các công ty lớn và hiện đang làm công việc giao đồ ăn hoặc tài xế xe công nghệ. Thật đáng xấu hổ khi tầng lớp trí thức có năng lực, có kiến thức lại phải làm công việc lao động chân tay."

Con đường sự nghiệp rất gập ghềnh, hãy sẵn sàng đối mặt

Trong công ty lớn, Lao Zhang cũng như bao người khác, mặc vest và thắt cà vạt, vui vẻ và hay nói chuyện. Nhưng một khi mất việc, cuộc sống vẫn phải tiếp diễn và anh vẫn phải giải quyết nhiều khoản thế chấp, vay mua ô tô và các nhu cầu thiết yếu hàng ngày khác.

Thay vì chất vấn Lao Zhang làm công việc không phù hợp với trình độ học vấn cao của anh, chúng ta nên cảm thấy khâm phục người đàn ông này vì ý chí làm việc chăm chỉ để kiếm sống. Giống như lời Lao Zhang nói, có lẽ sau này anh sẽ quay lại ngành Internet, nhưng anh cũng hiểu rõ rằng không ai có thể thực sự không thể thay thế, và nỗ lực kiếm sống không hề là điều đáng xấu hổ.

Việc chuyển sang lao động chân tay để kiếm sống là một quyết định có thể giúp bạn vượt qua giai đoạn khó khăn trước mắt, nhưng cũng cần xem xét kỹ lưỡng. Bởi bạn đã mất rất nhiều thời gian, công sức để học tập, tích lũy kiến thức, nên nếu chỉ lao động chân tay, bạn đã lãng phí chính khả năng của mình. Song song với giải pháp trước mắt, hãy luôn trau dồi thêm kỹ năng mới, giữ tâm thế mở để tìm kiếm cơ hội khác trong tương lai.

Theo Sohu