Chuyên gia tâm lý lắc đầu: Cha mẹ có 5 ‘thói quen nghèo’, tương lai con cái không có triển vọng - SỬA GẤP!

Vài ngày trước, tôi gọi điện trò chuyện với em họ, trong lòng cảm thấy rất khó chịu. Ba năm trước, sau khi em ấy tốt nghiệp đại học, dì hai và chú, ba mẹ của em ấy vì sĩ diện nên ép em đi thi công chức. Kết quả là hai lần thi đều trượt, em đành phải quay lại con đường tìm việc làm như bao người khác. Thế nhưng, so với các sinh viên mới ra trường, em ấy vừa không có kinh nghiệm, lại không còn lợi thế về tuổi tác, nên rất khó tìm được một công việc ưng ý.

Thấy con gái không kiếm được tiền, dì và chú lại bắt đầu thúc giục em đi xem mắt, nói rằng tìm người để lấy chồng sớm thì sẽ không phải lo cơm ăn áo mặc nữa. Em không cãi lại được bố mẹ, cuối cùng dưới sự sắp đặt của gia đình, đã lấy một người đồng hương làm chồng. Nhưng sau khi kết hôn, cuộc sống của em rất không hạnh phúc, đặc biệt là từ khi sinh con, cuộc sống lại càng trở nên rối tung rối mù. Em không kìm được mà than với tôi: "Dù sao mình cũng từng đi học đàng hoàng, vậy mà giờ sống như thế này, thật sự quá thất bại." Nhưng tôi hiểu rất rõ, việc em họ có cuộc sống như hôm nay, không thể không kể đến trách nhiệm của dì và chú.

Có người từng nói: "Một gia đình, cho dù nghèo đến mức không có gì, chỉ cần có cha mẹ chính trực, chăm chỉ, lương thiện và lạc quan, thì đó đã là nơi tâm hồn con cái có thể lớn lên và được nuôi dưỡng."

Cha mẹ là người dẫn đường cho con cái, và họ quyết định vận mệnh của con ở mức độ rất lớn. Trong một gia đình, nếu con cái không có tương lai, phần lớn là vì những "thói quen nghèo khó" của cha mẹ.

01. Nghèo miệng: Hay than phiền

Chuyên gia tâm lý Trần Mặc, sau khi nghiên cứu rất nhiều trường hợp, đã rút ra một kết luận: Mối quan hệ giữa con cái và cha mẹ, đặc biệt là với mẹ, tuy dây rốn đã cắt nhưng trong tiềm thức vẫn hoàn toàn gắn bó với nhau; cảm xúc của người mẹ sẽ trực tiếp truyền sang con cái. Nếu người mẹ thường xuyên than phiền, con cái cũng sẽ lớn lên trong một môi trường đầy áp lực, trở nên cáu kỉnh và tiêu cực.

Nhân vật nữ chính Caroline trong cuốn Gia đình trên chảo lửa là một người lúc nào cũng để lời than vãn trên đầu môi. Rõ ràng gia đình rất đủ đầy: chồng chăm chỉ làm việc, con cái ngoan ngoãn hiếu thảo, nhưng cô vẫn không cảm thấy hài lòng. Lúc thì chê chồng lạnh lùng, lúc lại trách con lười biếng, hở chút là càm ràm, chê cái này trách cái kia.

Một lần, khi Caroline đang bận rộn chuẩn bị bữa tối, con gái đến giúp. Cô không khen con một câu, mà lại chất vấn: "Con chỉ làm được có nhiêu đây à? Đúng là lười!" Người chồng nghe vậy liền đến bênh vực con, nhưng Caroline lại quay sang trách chồng không biết dạy con, chiều hư cô bé.

Kết quả là con gái tủi thân, chồng nổi giận, còn Caroline thì tiếp tục cằn nhằn không dứt, miệng đầy oán trách. Sống trong gia đình như vậy suốt thời gian dài, con gái cô dần trở nên ngày càng khó tính và khó hòa hợp với người khác. Cho đến khi lớn lên, cô bé gần như trở thành bản sao của Caroline, cuộc sống không hạnh phúc.

Có người nói: "Nhà, đối với mỗi người, đều là nguồn gốc của niềm vui, dù nghèo cũng phải ấm áp." Nhưng nếu cha mẹ "nghèo miệng" – hay than phiền, thì ngôi nhà ấy không những không mang lại niềm vui, mà còn có thể trở thành nguồn gốc của nỗi đau cho con cái.

02. Nghèo tầm nhìn: Thiển cận

Người "nghèo tầm nhìn" chỉ nhìn thấy trước mắt, hoặc chỉ biết chạy theo tiền bạc, hoặc chỉ mải mê hưởng thụ thoải mái, để rồi dậm chân tại chỗ. Đặc biệt là khi cha mẹ có tầm nhìn thiển cận, điều đó không chỉ ảnh hưởng đến bản thân họ mà còn khiến con cái ngày càng sống tù túng hơn.

Giống như trong bộ phim truyền hình Sơn Hải Tình , rất nhiều đứa trẻ mới hơn mười tuổi đã bị mẹ ép nghỉ học để vào nhà máy điện tử ở Phúc Kiến làm công nhân. Dù hiệu trưởng đã đích thân đến nhà thuyết phục, nhiều bà mẹ vẫn không chịu nhượng bộ. Họ tính một phép toán: con có học đại học xong cũng phải đi làm công nhân, vậy thì chi bằng đi sớm vài năm, sẽ kiếm được nhiều tiền hơn. Bắt con nghỉ học đi làm nghe có vẻ như giúp con kiếm thêm vài năm tiền, nhưng trên thực tế lại là đánh mất cả mấy chục năm cơ hội tạo dựng cuộc sống tốt đẹp về sau.

Thế nhưng, trong cuộc sống, kiểu người như vậy lại không hề hiếm. Đến tuổi nên học thì bắt con đi kiếm tiền; đến tuổi nên phấn đấu thì lại giục con sống ổn định. Ngay cả khi con muốn thử thách, cha mẹ lại kéo lùi từ phía sau, sợ con bay đi quá xa. Họ giữ con ở bên mình, để rồi cuối cùng biến con thành người giống hệt họ – không có tiền đồ.

Trong bộ phim Nhất Đại Tông Sư có một câu nói: "Một người cần phải nhìn xa. Vượt qua được ngọn núi, tầm nhìn sẽ rộng mở." Nhiều lúc, vấn đề không phải là số phận khắc nghiệt hay xuất thân thấp kém, mà là tầm nhìn hạn hẹp của cha mẹ đã trói buộc tay chân con cái.

Muốn con cái có tiền đồ, bậc làm cha mẹ phải học cách nhìn xa trông rộng. Giúp con vượt qua những ngọn núi phía trước, thì cuộc đời của con mới thực sự rộng mở.

03. Nghèo tai: Thích nghe chuyện tào lao

Tôi có một người cô, nổi tiếng là thích hóng chuyện. Nhà ai vợ chồng ly hôn, ai với ai có mâu thuẫn, ai với ai lại có tin đồn... không ai rõ ràng bằng cô ấy. Dưới ảnh hưởng của cô, hai chị em họ của tôi cũng rất thích nghe chuyện linh tinh, ba mẹ con trở thành "biệt đội buôn chuyện" trong gia đình. Hễ rảnh rỗi là lại bàn tán sau lưng người khác, thậm chí còn nhiều lần tự mình dính vào những cuộc tranh cãi lặt vặt trong nhà.

Có người mẹ như vậy, hai chị em họ tôi chẳng còn tâm trí để học hành hay làm việc gì nghiêm túc. Lâu dần, họ bị bạn bè cùng trang lứa bỏ xa.

Từng đọc một giai thoại nhỏ: Họa sĩ thời nhà Thanh tại Trung Quốc là Đổng Kỳ, khi dạy học trò học vẽ rất nhấn mạnh rằng: "Tai không được nghèo."

Học trò hỏi: "Thế nào là 'tai nghèo'?"

Ông trả lời: "Tai nghe chuyện tầm thường gọi là tai nghèo."

Cái gọi là "tai nghèo", chính là chuyện gì cũng nghe, chuyện tốt chuyện xấu gì cũng thu hết vào tai.

Khi tai chứa đầy tạp âm, cuộc sống của bạn cũng dễ bị nhiễu loạn.

Không tin bạn thử nhìn quanh mà xem: Những người hay hóng hớt, thích nghe chuyện thiên hạ, có ai sống thực sự tốt đẹp không? Nếu lại có thêm một bậc trưởng bối làm gương xấu, thì con cái càng dễ đi sai đường trong cuộc sống.

Thay vì "nghèo tai" thường xuyên để tâm chuyện người khác, chi bằng tập trung chăm lo cho cuộc sống của chính mình.

04. Nghèo cái đầu: cho rằng việc học là vô ích

Người Trung Quốc có một câu cổ ngữ: Nghèo mà không đọc sách, thì gốc nghèo khó dứt; giàu mà không đọc sách, thì giàu chẳng được lâu. Nhiều người sống không tốt, không phải do số phận an bài, mà là vì họ không xem trọng tri thức.

Đầu óc trống rỗng thì rất khó hiểu chuyện, cũng chẳng thể làm gương cho con cái.

Từng xem một blogger chia sẻ trên mạng: Cô ấy có một người thím, bạn nói lý với cô ấy, thì như "trí thức gặp lính", có lý cũng chẳng nói nổi; bạn nói tình, cô ấy cũng cười nhạt khinh thường. Đặc biệt là khi bàn đến tương lai của con cái, thím lại càng độc đoán chuyên quyền, hoàn toàn không lập cho con kế hoạch hợp lý.

Con trai cả nghỉ học sớm, con gái thứ kết hôn sớm, con trai út ăn không ngồi rồi. Cả nhà theo thuyết "học là vô ích", kết quả là cuộc sống càng sống càng nghèo. Khi người khác đi học, đi làm, thì ba đứa con của cô ấy chỉ biết ở nhà dựa dẫm vào cha mẹ.

Trước đây, blogger từng nghĩ rằng đó là số phận. Nhưng ngẫm lại mới hiểu, nguyên nhân cốt lõi là do họ không xem trọng việc học.

Với người bình thường như chúng ta, rất khó để dùng trải nghiệm sống mà nâng cao tầm nhìn và tư duy. Đọc sách, học hành dường như là con đường nhanh nhất để thay đổi số phận.

Nếu cha mẹ không có nhận thức này, thì con cái cũng khó có thể dùng tri thức để nâng đỡ cuộc đời mình. Cha mẹ "nghèo cái đầu", thì khó nuôi được những đứa con "mạnh mẽ về số phận".

05. Nghèo tâm: Thích tranh lợi nhỏ trước mắt

Cha mẹ có tâm nghèo, sẽ ảnh hưởng đến vận mệnh cả đời của con cái. Đặc biệt là cha mẹ thích tranh lợi nhỏ, con cái học theo cũng không đi đúng đường.

Giống như bạn thân của tôi, hồi nhỏ đi cùng mẹ trên xe, mẹ luôn tìm cách không mua vé cho cậu ấy. Sau này đi học nước ngoài, cậu phát hiện có lúc không quẹt thẻ cũng lên được xe buýt, thế là thường xuyên trốn vé. Khi đi làm, cậu càng hay lợi dụng kẽ hở, thích tranh lợi nhỏ, khiến sếp và đồng nghiệp rất không hài lòng. Điều này khiến cậu không có công việc nào làm lâu dài, cuộc sống luôn bấp bênh, đúng là "nhặt vừng mà bỏ lúa".

Nhà văn tài chính Lương Chí Phương nói: "Trên đời có loại người 'tâm nghèo', trong tưởng tượng của họ, cả thế giới chỉ thuộc về riêng mình, họ không thể chịu nổi người khác được hưởng bất cứ chút lợi ích nào."

Cha mẹ có tâm nghèo, tham lợi nhỏ chính là vô hình làm hao tổn phúc đức của bản thân và con cái từ rất sớm. Cho đi nhiều sẽ được nhiều, không cho đi sẽ không nhận được gì. Bỏ thói quen tâm nghèo, mới có thể đem lại hạnh phúc bền lâu cho con cái.

06

Đối với con cái, điều đáng sợ hơn việc không có tiền là cha mẹ mang trong mình những "thói quen nghèo" ăn sâu bén rễ.

Nếu cha mẹ không thể thoát khỏi sự thiếu thốn bên trong, con cái rất có khả năng sẽ chịu ảnh hưởng và không thể có cuộc sống tốt đẹp.

Nói cho cùng, trên đời này làm gì có cha mẹ nào không mong con cái tốt đẹp, chỉ là do hạn chế về tầm nhìn mà vô tình làm điều không hay. Cha mẹ yêu con thì luôn có kế hoạch sâu xa cho con.

Từ ngày mai trở đi, hãy từ bỏ những "thói quen nghèo" trong mình, chúng ta vẫn có thể giúp cuộc sống trở lại quỹ đạo đúng đắn. Chỉ cần yêu thương con cái thật lòng, mỗi người làm cha mẹ đều có thể thay đổi vì con mình.